Lịch sử Đá Vành Khăn

Trước năm 1995, đá Vành Khăn thuộc quyền kiểm soát của Philippines. Hiện không có tài liệu ghi lại Philippines chiếm đá Vành Khăn từ năm nào, nhưng chắc chắn là sau năm 1956 (trước đó Philippines chưa từng tuyên bố chủ quyền ở hòn đảo nào thuộc Trường Sa) và trước năm 1975 (thời điểm Philippines đã giành được tổng cộng 8 đảo/đá từ tay Hải quân Việt Nam Cộng hòa).

Tháng 2 năm 1995, Trung Quốc điều bảy tàu[5] đến đá Vành Khăn, bắt giữ và trục xuất các ngư dân Philippines tại đây.[6] Sau đó nước này cho xây dựng những cấu kiện hình đa giác dựng trên những cột thép,[2] đĩa vệ tinh và cắm cờ Trung Quốc.[7]

Khi Philippines lên tiếng phản đối, Trung Quốc đáp lại rằng việc chiếm đóng là "do cấp dưới ra lệnh và thực thi" mà "không thông báo hay xin phép chính phủ Trung Quốc".[5] Philippines kêu gọi giải quyết thông qua thượng lượng và hợp tác khai thác, dẫn đến một cuộc họp cấp thứ trưởng ngoại giao giữa hai nước tại Bắc Kinh vào ngày 19 tháng 3 năm 1995 (thất bại). Ngay trong thời gian diễn ra cuộc họp, Philippines cho quân phá hủy các phao đánh dấu do Trung Quốc thả tại bãi Hải Sâm, bãi Sa Binbãi Trăng Khuyết. Ngày 25 tháng 3, Philippines bắt bốn tàu cá của Trung Quốc tại đá Suối Ngọc rồi dẫn giải về đảo Palawan.[5]

Tháng 11 năm 1998, Trung Quốc gửi bảy con tàu chở theo rất đông thợ xây đến đá Vành Khăn để mở rộng các cấu kiện hình bát giác "dành cho ngư dân" thành những toà nhà bê tông. Hậu quả là một đợt căng thẳng mới kể cả bằng lời nói và hành động thực tế đã bùng phát giữa nước này và Philippines. Philippines liên tục từ chối lời đề nghị cùng sử dụng các ngôi nhà của Trung Quốc trên đá Vành Khăn, cho máy bay do thám đá này và cho hải quân bắn chìm một số tàu cá của Trung Quốc mà Philippines cho rằng đã xâm phạm vùng đặc quyền kinh tế của họ.[8]

Năm 2015 Trung Quốc bắt đầu xây một đường băng trên đá Vành Khăn[9][10]. Tháng 7 năm 2016 đường băng 2.644m x 55m này đã hoàn tất, được Trung Quốc cho máy bay thử nghiệm ngày 12 tháng 7, ngay trước thời điểm Tòa án Trọng tài Quốc tế ra phán quyết về vụ kiện Biển Đông.[11]

Tài liệu tham khảo

WikiPedia: Đá Vành Khăn http://www.spiegel.de/politik/ausland/aufruestung-... http://globalnation.inquirer.net/41959/pushing-the... http://vnexpress.net/tin-tuc/the-gioi/trung-quo-c-... //tools.wmflabs.org/geohack/geohack.php?language=v... http://thanhnien.vn/the-gioi/trung-quoc-cho-may-ba... http://www.vietnam.vn/c1023n20110926100715281/luat... http://vietnamnet.vn/vn/chinh-tri/262011/tq-xay-du... https://www.dur.ac.uk/ibru/publications/view/?id=5... https://tuoitre.vn/my-noi-trung-quoc-se-lanh-hau-q...